W Polsce co 20 minut dochodzi do gwałtu, a ofiary często są obwiniane za to, co je spotkało. Dlaczego? Bo w naszym społeczeństwie panuje przekonanie, że kobieta sama jest sobie winna i sama się o to prosiła – strojem czy zachowaniem. Bo zamiast potępiać sprawców, szuka się winy w ofiarach.
By przełamać te krzywdzące stereotypy agencja OpusB, która od lat angażuje się w działania dotyczące roli kobiet oraz równości płci, razem z Fundacją Centrum Praw Kobiet przygotowała kampanię „Ona temu winna?”. Akcja ma na celu wpłynięcie na zmianę postaw społecznych wobec ofiar napaści seksualnej. Tytuł kampanii, będący jednocześnie pytaniem, ma naświetlić fałszywość tezy, że to ofiara odpowiada za zachowanie sprawcy.
Kampania potrwa od 31 marca do 13 kwietnia. W tych dniach na kanałach social media CPK będą pojawiać się materiały, które naświetloną skalę problemu, obalą powszechne mity, a także podpowiedzą, jak wspierać ofiary gwałtu.
Dodatkowo na stronie kampanii: cpk.org.pl/wspieramnieobwiniam, będzie można dowiedzieć się, jak wspierać ofiary gwałtu lub jak uzyskać pomoc, gdy doświadczyło się przemocy seksualnej.
Siła prostej idei
W kampanii wykorzystano motyw graficzny z wyhaftowanym czerwoną nitką pytaniem „Ona temu winna?”. – Symbolika haftu ma nawiązywać do etykiet, które społeczeństwo „przyszywa” ofiarom przemocy seksualnej. Mroczne, czarno-białe kreacje, przełamane mocnym, czerwonym akcentem, mają sprowokować ludzi do zatrzymania się w codziennym pędzie i zmusić do refleksji nad tym, jak często powielamy stereotypy i niesłusznie obwiniamy ofiary – mówi Grzegorz Kurczap, art director w Opus B, autor koncepcji wizualnej kampanii.
W ramach kampanii powstało 6 spotów, które obalają najczęściej pojawiające się mity dotyczące gwałtu – samotne podróżowanie, wyzywający ubiór, bieganie po zmroku, picie alkoholu, brak krzyku, a także przemoc seksualną w małżeństwie. Motywem przewodnim filmów jest parafraza znanej przyśpiewki weselnej „Ona temu winna”. Pierwsze zdanie zostało zestawione z różnymi stereotypami dotyczącymi kobiet, które padły ofiarami przemocy seksualnej.
– Chociaż oryginalna przyśpiewka nie dotyczy przemocy seksualnej, wiele osób kojarzy jej słowa i melodię. To nieoczekiwane połączenie fraz przyśpiewki ze stereotypami dotyczącymi ofiar gwałtu, ma zwrócić uwagę odbiorców i skłonić do refleksji nad powszechnością zjawiska przenoszenia odpowiedzialności na osoby pokrzywdzone – mówi Anna Sieczka, senior copywriter w Opus B, pomysłodawczyni i autorka koncepcji kreatywnej kampanii.
Spoty będą emitowane w TVP, sieci kin Helios oraz w wybranych kinach zrzeszonych w Sieci Kin Studyjnych. Kreacje pojawią się także na nośnikach Digital Cityscreen w Warszawie, Poznaniu oraz we Wrocławiu.
W kampanię zaangażowani są również influencerzy, którzy rozumieją, że zmiana społeczna zaczyna się od odpowiedzialnych działań. Będą oni publikować na swoich kanałach informację o kampanii, a także edukować o problemie oraz zachęcać swoich obserwatorów do dołączenia do akcji i pomocy w zmianie sposobu, w jaki mówi się o ofiarach gwałtu.
Jedność w działaniu
Zmiana postaw społecznych jest procesem trudnym i długotrwałym. Stąd tak istotne jest wspólne działanie na wielu płaszczyznach. Aby ta kampania mogła ujrzeć światło dziennie niezbędne było wsparcie partnerów i patronów. Partnerem Głównym kampanii został Dr.Max.
– W Dr.Max od lat kierujmy się wartościami, takimi jak: odpowiedzialność, odwaga i troska. To one definiują projekty, w które się angażujemy. Dlatego też dołączenie do kampanii „Ona temu winna?” jest dla nas naturalnym krokiem i wyrazem troski o kompleksowe zdrowie Polek. Poprzez Stowarzyszenie Dr. Max Zdrowie aktywnie działamy na rzecz profilaktyki i edukacji zdrowotnej. Dziś poszerzamy te działania, bo wiemy, że zdrowie kobiet to nie tylko kwestia ciała, ale także psychiki. Skala problemu przemocy seksualnej w Polsce wymaga zaangażowania również ze strony marek, które mogą pomóc w realnej zmianie postaw społecznych – mówi Anna Sikorska, chief marketing & customer office w Dr.Max Polska, Stowarzyszenie Dr. Max Zdrowie.
W kampanię jako partnerzy zaangażowali się także: Miasto Kraków, Krakowskie Biuro Festiwalowe, AMS, sieć kin Helios, Stowarzyszenie Kin Studyjnych, Instytut Monitorowania Mediów, Dcode Media oraz firma odzieżowa Mercur, która wprowadziła do swojej kolekcji limitowaną edycję t-shirtów kampanijnych. Dochód ze sprzedaży tych koszulek zostanie w całości przekazany na cele statutowe Fundacji Centrum Praw Kobiet.
Partnerem medialnym kampanii jest RMF MAXX oraz Glamour.
O skali problemu i jego wadze świadczy także szerokie zaangażowanie ze strony podmiotów publicznych – kampanię objęli swoim patronatem honorowym niemal wszyscy Wojewodowie: Małopolski, Wielkopolski, Kujawsko-Pomorski, Pomorski, Warmińsko-Mazurski, Dolnośląski, Śląski, Lubelski, Opolski, Świętokrzyski, Zachodniopomorski, Podkarpacki, Mazowiecki, a także Marszałkowie Województw: Mazowieckiego, Dolnośląskiego, Kujawsko-Pomorskiego i Pomorskiego.
Za koncepcję kreatywną kampanii i jej realizację odpowiada Agencja Reklamowa Opus B: koncepcja kreatywna: Anna Sieczka, opracowanie wizualne: Grzegorz Kurczap, koordynacja projektu: Magdalena Szczyrbak, realizacja spotów video i animacji – zespół motion w składzie: Kinga Czaja, Sebastian Ślęczka, Rafał Ślusarczyk, nadzór nad realizacją: Michał Kuczkowski. Spoty udźwiękowiło Studio RS Media, przyśpiewkę wykonali: Anna Sieczka, Kinga Czaja, Rafał Ślusarczyk, głosu do spotów użyczył Arek Jakubik – wszechstronny artysta, aktor, lektor, reżyser, scenarzysta filmowy i teatralny, a także wokalista i autor tekstów.
