Kilkanaście lat temu zakup dzieła sztuki kojarzył się głównie z galeriami stacjonarnymi i aukcjami. Internet wydawał się przestrzenią zbyt odległą, wymagającą fizycznego kontaktu i osobistego przeżycia. Dziś sprzedaż sztuki online stała się trwałą częścią rynku, zarówno globalnie, jak i w Polsce.
Internet. Nowa przestrzeń dla sztuki
Jeszcze w 2009 roku zakup dzieła przez Internet budził zdziwienie. Wielu klientów pytało, czy „w ogóle wypada kupować sztukę online”. Dziś to praktyka coraz bardziej oswojona, a sprzedaż dzieł w sieci ma ugruntowaną pozycję w e-commerce.
Wpływ na to miało kilka czynników:
- rosnąca popularność zakupów online, które przyzwyczaiły odbiorców do wygody i dostępności,
- zmiana pokoleniowa – młodsi klienci oczekują przejrzystości i łatwego dostępu do oferty,
- pandemia, która przyspieszyła digitalizację kultury i otworzyła wiele osób na kontakt z dziełami online,
- rozwój technologii – narzędzia wizualizacji, płatności internetowe, personalizacja rekomendacji.
W Polsce wartość sprzedaży dzieł sztuki i antyków w 2024 roku wyniosła 656,9 mln zł, a aukcje internetowe wzrosły o 116,8% w porównaniu z rokiem poprzednim (GUS, 2024). To pokazuje, że segment cyfrowy staje się coraz ważniejszy także lokalnie.
Młodzi artyści i rozwój kariery
Jednym z największych beneficjentów rozwoju galerii internetowych są młodzi artyści – absolwenci ASP i twórcy na początku kariery. Internet daje im szansę zaprezentowania swojej twórczości szerszej publiczności i sprawdzenia reakcji rynku.
– Kiedy startowaliśmy w 2009 roku, wielu artystów podchodziło do Internetu z dużą ostrożnością. Sprzedaż sztuki kojarzyła się z galerią fizyczną i osobistym kontaktem. Dziś twórcy sami wybierają e-commerce, bo widzą w nim wartość: możliwość dotarcia do odbiorców zarówno w kraju, jak i za granicą oraz budowania rozpoznawalności. To dla wielu z nich pierwszy krok w karierze – od portfolio online po obecność na aukcjach – mówi Monika Buczkowska, współzałożycielka Gallerystore.pl.
Customer journey w sztuce online
Proces zakupu dzieła sztuki różni się od zakupu typowego produktu w e-commerce. To decyzja emocjonalna, często długo podejmowana, wymagająca poczucia bezpieczeństwa.
Istotne elementy tej ścieżki klienta to:
- Inspiracja i edukacja – artykuły, blogi, przewodniki kolekcjonerskie.
- Oglądanie dzieł – setki lub tysiące prac dostępnych w wysokiej jakości online.
- Personalizacja – wizualizacje we wnętrzach, doradztwo ekspertów.
- Bezpieczny zakup – jasne zasady zwrotu, certyfikaty autentyczności.
- Relacja po zakupie – możliwość budowania kolekcji, kontakt z galerią.
– Zmieniło się też podejście klientów. Jeszcze dekadę temu pytali, czy w ogóle ‘wolno kupować sztukę przez Internet’. Dziś interesuje ich raczej styl, dopasowanie do wnętrza czy kontekst twórczości. To sygnał, że świadomość rynku rośnie. Zakup sztuki online staje się nie tylko wygodnym procesem, ale też doświadczeniem kulturowym i emocjonalnym – dodaje Monika Buczkowska.
CX w sztuce online – wyzwania i praktyki
Sztuka online to segment e-commerce, który wymaga szczególnego podejścia. Liczą się tu nie tylko logistyka, ale także zaufanie i psychologiczny komfort klienta. Rozwiązania takie jak wizualizacje czy możliwość zwrotu nie były dotąd powszechne w tradycyjnych galeriach. W sprzedaży online pojawiają się częściej, bo odpowiadają na potrzebę komfortu i bezpieczeństwa w procesie zakupu.
Nowe ruchy i kierunki w sztuce
Rok 2024 przynosi także zmiany w samej twórczości artystycznej. Coraz większe znaczenie mają:
- sztuka ekologiczna (Eco-Art) – odnosząca się do klimatu i zrównoważonego rozwoju,
- interaktywne instalacje – angażujące odbiorcę także online,
- generatywna AI – z jednej strony wyzwanie dla tradycyjnych artystów, z drugiej punkt odniesienia dla podkreślania wartości twórczości ludzkiej,
- NFT i cyfrowe kolekcje – rynek się ustabilizował, ale pozostaje atrakcyjny dla miłośników sztuki cyfrowej,
- wirtualne galerie i metaverse – zmieniają sposób obcowania ze sztuką, czyniąc ją dostępną niezależnie od miejsca.
Sztuka w codziennych przestrzeniach
Zjawiskiem równie ważnym, jak rozwój technologii, jest zmiana roli sztuki w życiu codziennym. Dzieła trafiają już nie tylko do muzeów i prywatnych kolekcji, ale także do domów, mieszkań, biur i przestrzeni publicznych. To sygnał, że sztuka przestaje być postrzegana wyłącznie jako dobro elitarne, a staje się częścią stylu życia.
– Coraz częściej współpracujemy z architektami i projektantami wnętrz, którzy korzystają z naszych wizualizacji, aby dopasować dzieło do konkretnej przestrzeni. To pokazuje, że sztuka staje się integralnym elementem aranżacji, a nie dodatkiem wybieranym na końcu – zauważa przedstawicielka Gallerystore.pl.
Prognoza
Patrząc w przyszłość, można wskazać kilka trendów, które będą kształtować rynek sztuki online:
- immersja AR/VR – pozwoli klientom doświadczać dzieł we własnych wnętrzach,
- dalsza ewolucja postaw klientów – większe znaczenie edukacji i świadomego kolekcjonowania,
- AI jako wyzwanie i punkt odniesienia – generatywne algorytmy będą obecne, ale równocześnie wzmocnią potrzebę podkreślania autentyczności dzieł ludzkich.
Ewolucja rynku sztuki – spojrzenie w przyszłość
Ostatnie lata pokazują, że sztuka online nie jest chwilowym zjawiskiem, lecz trwałym elementem rynku. Rozwój e-commerce wpływa na kulturę kupowania dzieł, a customer experience staje się równie ważne jak sama oferta. Doświadczenia galerii internetowych, takich jak Gallerystore, dobrze ilustrują ten proces i pokazują, jak praktyka rynkowa przekłada się na budowanie zaufania i nowych form kontaktu z odbiorcami. W kolejnej dekadzie rynek będzie musiał mierzyć się z wyzwaniami technologicznymi i etycznymi, a jednocześnie podkreślać znaczenie autentyczności oraz wartości twórczości ludzkiej w epoce algorytmów.
Bibliografia
– Art Basel & UBS. (2024). The Art Market 2024. Basel: Art Basel & UBS.
– Główny Urząd Statystyczny. (2024). Rynek dzieł sztuki i antyków w 2024 roku. Warszawa: GUS.
– Money.pl. (2025) . Polski rynek sztuki bije rekordy – ponad 60 transakcji powyżej miliona złotych. Pobrano z www.money.pl.
– Rynek Sztuka. (2025). Polski rynek sztuki 2024: pozorna stabilizacja, cyfrowy entuzjazm. Pobrano z rynek-sztuka.pl.
Źródła fotografii: Prace ze zbiorów gallerystore.pl
