Niewidzia(l)ni przeciwnicy – rak prostaty i rak jądra – zwykle atakują w ciszy, bez wyraźnych objawów, a ich wykrycie często następuje zbyt późno, gdy możliwości leczenia stają się ograniczone, a rokowania gorsze. Dlatego Górnik Zabrze, Śląski Szpital Urologiczny Grupy Mazovia w Katowicach oraz ZARYS International Group ruszają z kampanią „Gramy o zdrowie”, pokazując mężczyznom, że w przypadku nowotworów urologicznych wykrycie na czas może przesądzić o wyniku tej najważniejszej rozgrywki.
Kampania „Gramy o zdrowie” została oficjalnie zainaugurowana podczas przedmeczowej konferencji prasowej Górnika Zabrze, 28 października 2025 r., o godz. 13:30 na Arenie Zabrze.
Partnerzy przedstawili cele inicjatywy, w tym: edukację, badania profilaktyczne oraz rolę sportu w podnoszeniu świadomości zdrowotnej.
– Nie chcemy, aby to była kolejna kampania, w której mężczyźni słyszą jedynie, że powinni się badać. Chcemy pokazać, jak wczesna diagnostyka nowotworów prostaty i jąder może realnie zmienić rokowania, możliwości leczenia, a co za tym idzie jakość życia po chorobie. Porównanie do niewidzialnych przeciwników oddaje istotę nowotworów prostaty i jąder – często rozwijają się po cichu, bez objawów, aż nagle okazuje się, że sytuacja jest krytyczna – mówi dr n. med. Michał Białożyt, urolog i dyrektor ds. lecznictwa Śląskiego Szpitala Urologicznego Grupy Mazovia.
Kampania „Gramy o zdrowie” wykorzystuje siłę sportu i lokalnej społeczności, by realnie dotrzeć do mężczyzn tam, gdzie czują się swobodnie – na stadionie, w strefie kibica, wśród emocji, które dzielą z drużyną. Piłka nożna pokazuje, że szybka reakcja i odpowiedzialność decydują o wyniku. Dokładnie te same zasady obowiązują w dbaniu o zdrowie urologiczne – każda decyzja podjęta na czas, każde wykonane badanie mogą zaważyć na przyszłości i jakości życia.
– Zdajemy sobie sprawę, że nasza odpowiedzialność nie kończy się na boisku. Wiemy, że Górnik Zabrze to nie tylko drużyna piłkarska, to wspólnota pokoleń kibiców, rodzin i lokalnej społeczności, która się z nami identyfikuje. Dziś chcemy mówić o tym, co dotyczy każdego mężczyzny, a co wciąż zbyt często bywa pomijane, ze względu na poczucie wstydu, myślenie „mnie to nie dotyczy” czy odkładanie na później. Chcemy realnie zmieniać postawy w zakresie zdrowia urologicznego – wskazuje Bartek Perek, spiker Górnika, a zarazem koordynator akcji z ramienia Klubu.
W ramach kampanii zaplanowano szereg działań, które mają zaangażować zarówno kibiców, mieszkańców Śląska, jak również samych zawodników i sztab Górnika Zabrze. 2 listopada, od godz. 10:00 – 12:30 w strefie kibica przed meczem Górnika Zabrze z Arką Gdynia na Arenie Zabrze, kibice będą mogli wykonać bezpłatne badanie poziomu PSA z krwi, jednego z kluczowych testów wczesnego wykrywania raka prostaty. W punkcie Śląskiego Szpitala Urologicznego Grupy Mazovia dostępne będą również materiały edukacyjne, które pokazują, jak w prosty sposób dbać o własne zdrowie urologiczne. Co istotne, kampania obejmie również przedstawicieli Górnika, którzy w listopadzie przejdą urologiczne badania przesiewowe w Śląskim Szpitalu Urologicznym Grupy Mazovia w Katowicach. Całość uzupełnią działania edukacyjne w mediach społecznościowych, w tym materiały wideo i komentarze ekspertów, które mają pomóc oswoić temat męskiego zdrowia i zachęcić do rozmowy – nie tylko w listopadzie, który, w ramach międzynarodowej inicjatywy Movember, jest miesiącem zwiększenia świadomości na temat nowotworów prostaty i jąder.
– Codziennie widzimy skutki odkładania decyzji o zdrowiu. W tej kampanii nie mówimy ogólnikowo, pokazujemy fakty: rak prostaty co roku odbiera życie tysiącom mężczyzn, a rak jądra dotyka młodych, którzy czują się niepokonani. W słowie niewidza(l)ni przeciwnicy nawias nie jest przypadkowy. Chodzi o to, że często sami nie chcemy ich widzieć i myślimy, że nas to nie dotknie – mówi Arkadiusz Stefański, koordynator akcji w ramienia ZARYS International Group.
Niewidzia(l)ni przeciwnicy
Mężczyźni często bagatelizują pierwsze niepokojące objawy lub po prostu ich nie zauważają, bo nowotwory prostaty i jąder przez długi czas mogą przebiegać bez bólu czy wyraźnych dolegliwości. W przypadku raka prostaty objawy często pojawiają się dopiero w momencie, gdy guz zaczyna naciekać na okoliczne tkanki lub daje przerzuty. Rak ten to dziś najczęściej diagnozowany nowotwór u mężczyzn w Polsce. W 2023 roku odnotowano około 23,7 tysięcy nowych przypadków, co oznacza wzrost o 84% w ciągu zaledwie dekady. Najczęściej chorują mężczyźni po 65. roku życia (ponad 82% zachorowań) jednak według zaleceń towarzystw urologicznych po 50. roku życia (w przypadku mężczyzn z obciążeniem rodzinnym od 45. roku życia) każdy mężczyzna powinien regularnie kontrolować poziom PSA i konsultować się z urologiem. Wciąż jednak średnio rocznie z powodu tego nowotworu umiera co trzeci mężczyzna.
Postęp w diagnostyce (badania PSA, rezonans magnetyczny, biopsja fuzyjna) i leczeniu (leczenie operacyjne, radioterapia, hormonoterapia) sprawia, że możliwości terapeutyczne stale się zwiększają, a rokowania dla pacjentów ulegają znacznej poprawie przy wczesnym wykryciu nowotworu. Dla przykładu w przypadku guzów ograniczonych do prostaty, rokowania są niemal stuprocentowe, a leczenie daje bardzo dobre wyniki.
Z kolej rak jądra to rzadki nowotwór, stanowiący około 1,6% wszystkich nowotworów u mężczyzn w Polsce. Jednakże w grupie wiekowej 20-44 lata jest on najczęściej diagnozowanym nowotworem u mężczyzn. Osoby z rakiem jądra rozpoznanym we wczesnym stadium, bez przerzutów, mają bardzo wysokie szanse na całkowite i trwałe wyleczenie.
Niepokojącym sygnałem może być pojawienie się w jądrze twardego guzka lub wyczuwalne powiększenie i stwardnienie całego jądra. Co istotne, w większości przypadków nie towarzyszy temu ból ani uczucie dyskomfortu, dlatego właśnie choroba często bywa bagatelizowana. Profilaktyka raka jądra powinna rozpocząć się już w młodym wieku – od około 15. roku życia. Zaleca się regularne, comiesięczne samobadanie jąder. Ważnym uzupełnieniem profilaktyki jest badanie USG moszny i jąder, które pozwala wykryć nawet bardzo małe zmiany.
Inicjatywa „Gramy o zdrowie” jest apelem nie tylko do mężczyzn, by spojrzeli na swoje zdrowie z taką samą determinacją, z jaką walczą o sukces w pracy, sporcie czy życiu codziennym, ale również do całego społeczeństwa – by rozmowa o męskim zdrowiu przestała być tematem wstydliwym, a stała się naturalnym elementem troski o siebie i bliskich.
