Pierwsze dni, w których zaczęły obowiązywać nowe przepisy o prawie autorskim, w internecie zaowocowały spadkiem ruchu z social mediów. Dane z badania Mediapanel PBI i Gemius pokazują, że 20 największych polskich serwisów z treściami redakcyjnymi w dniach 20-29 września br. zanotowało o 31,1% mniej odsłon pochodzących z social mediów niż w dniach 30 sierpnia-8 września br. Procentowy udział ruchu z social mediów w tych serwisach i tak stosunkowo niewielki zmniejszył się jeszcze bardziej, spadając z 1,9% do zaledwie 1,4%. Najwięcej odsłon z serwisów społecznościowych stracił serwis naszemiasto.pl – aż 6,5 mln, a użytkowników – serwis onet.pl, bo aż 452 tys. RU.
W piątek, 20 września, w Polsce weszły w życie nowe przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Ustawa ta wprowadziła rozliczenia za korzystanie z treści wydawców przez platformy społecznościowe. W pierwszym dniu jej obowiązywania Facebook zmienił prezentację treści dla linków do niektórych polskich serwisów: wyświetlana jest tylko nazwa serwisu i tytuł tekstu będący linkiem. Firma tę zmianę tłumaczyła dostosowaniem się do nowych regulacji.
Na podstawie danych z badania Mediapanel PBI i Gemius sprawdzono, czy decyzja ta spowodowała zmiany w strukturze ruchu dla wydawców internetowych. Przeanalizowano strukturę ruchu dla 20 największych polskich domen z treściami redakcyjnymi pod względem zasięgu w okresie 30 sierpnia – 8 września według dostępnych w Mediapanelu typów źródeł: wejścia bezpośrednie, wejścia z wyszukiwarek, wejścia z odnośników, wejścia z agregatorów treści oraz wejścia z mediów społecznościowych. Porównano dane z okresów 30.08-08.09.2024 i 20-29.09.2024, pomijając okres 9-15.09 ze względu na zwiększone zainteresowanie newsami związane z powodziami na Dolnym Śląsku. Biorąc pod uwagę, że Facebook jest największą platformą społecznościową w Polsce (25 mln użytkowników i aplikacji we wrześniu br.), wpływ jego decyzji na wydawców powinien być widoczny w danych z badania Mediapanel.
W okresie 20-29.09.2024 w badaniu Mediapanel PBI i Gemius można zauważyć spadek w liczbie odsłon w wybranych serwisach dla wszystkich typów źródeł ruchu. Ale o ile spadki dla źródeł ruchu, takich jak wejścia bezpośrednie (-4,0%), wyszukiwarki (-2,3%), odnośniki (-4,8%) i agregatory treści (-5,9%), są stosunkowo spójne, to spadek ruchu z mediów społecznościowych jest wyjątkowo duży – wynosi aż 31,1%.
Z 20 wybranych domen przyjrzano się tym, które odnotowały największy procent ruchu z mediów społecznościowych w dniach 30.08-08.09.2024. Waha się on od 3,3% (w przypadku gazeta.pl) do aż 21,4% (naszemiasto.pl). Cztery z tych serwisów zanotowały bardzo duży spadek ruchu z mediów społecznościowych pomiędzy 30.08-08.09.2024 a i 20-29.09.2024, natomiast dwa pozostałe niewielkie wzrosty. Łączny udział ruchu z mediów społecznościowych dla analizowanych 20 serwisów spadł z 1,9% do 1,4%.
Tabela 1 – Udział procentowy ruchu pochodzącego z mediów społecznościowych dla wybranych polskich serwisów internetowych, które odnotowały największy procent ruchu z tego źródła:
*businessinsider.com.pl, fakt.pl, gazeta.pl, infor.pl, interia.pl, medonet.pl, money.pl, naszemiasto.pl, o2.pl, onet.pl, polsatnews.pl, pudelek.pl, radiozet.pl, rmf.fm, interia.pl, se.pl, tvn24.pl, wp.pl, wyborcza.pl, sport.pl | Źródło: badanie Mediapanel PBI i Gemius, 30.08-08.09.2024 i 20-29.09.2024
Największe spadki liczby odsłon z mediów społecznościowych pomiędzy 30.08-08.09.2024 i 20-29.09.2024 zanotowało 7 serwisów. W przypadku naszemiasto.pl spadek ten był największy i wyniósł ponad 6,5 mln odsłon. Drugi w kolejności był serwis se.pl, który zanotował spadek rzędu 1 mln odsłon, a trzeci – serwis onet.pl z niecałym 1 mln odsłon. W przypadku pozostałych czterech serwisów (pudelek.pl, tvn24.pl, fakt.pl i radiozet.pl) spadki wyniosły do 500 tys. odsłon.
Osiem serwisów zanotowało też duże spadki liczby realnych użytkowników przychodzących z mediów społecznościowych. Największy spadek, o 450 tys. RU, nastąpił w przypadku Onet.pl. Spadki rzędu 250-300 tys. RU zanotowały naszemiasto.pl i pudelek.pl, 150-200 tys. RU – tvn24.pl, wp.pl i fakt.pl, a 100-150 tys. użytkowników – se.pl i radiozet.pl.
Analiza pokazuje, że decyzja Facebooka o zmianie prezentacji treści wydawców uwidoczniła się w ruchu przychodzącym z social mediów na 20 największych serwisów z treściami redakcyjnymi w Polsce. Wprawdzie większość wydawców zdążyła uniezależnić się od mediów społecznościowych jako jednego z głównych źródeł ruchu, ale tam, gdzie ta zależność jest jeszcze spora, decyzje platform społecznościowych mają wyraźny wpływ na zasięgi.