Po latach nieobecności, jeden z najbardziej charakterystycznych symboli warszawskiego Żoliborza znów rozświetla plac Wilsona. Neon „Małgosia”, który przez lata zdobił sklep w przyziemiu kamienicy przy ul. Toeplitza 2, wrócił na swoje pierwotne miejsce dzięki zaangażowaniu zespołu Żabki, franczyzobiorcy Krzysztofa Liegmanna – prowadzącego dziś w tym lokalu sklep pod zielonym szyldem, artysty Marka Maciejczyka, Andrzeja Rzepnikowskiego ze studia Neon Styl oraz pracowników Archiwum Ośrodka KARTA i przedstawicieli Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej – Żoliborz Centralny.
Kamienica, w której zawisł neon, to okazały budynek z okresu międzywojennego, wybudowany przez Warszawską Spółdzielnię Mieszkaniową. Jej architektura, nawiązująca do stylu art deco, wyróżnia się osiowością układu, wyrazistą bryłą, attykami oraz gzymsami. Projekt ten, będący kontynuacją idei WSM, stanowił krok w stronę bardziej funkcjonalnego i oszczędnego podejścia do formy, rezygnując z ozdobników na rzecz czystości wyrazu architektonicznego.
Od początku istnienia budynku w przyziemiu mieściły się dwa lokale usługowe – apteka oraz sklep spożywczy. To właśnie w tym miejscu przez lata funkcjonował sklep WSS Społem „Małgosia”, w latach 30. XX w. znany jako „Gospoda Spółdzielcza” – jedno z miejsc realizujących idee spółdzielczości, które były fundamentem działalności WSM. Sklep działał nieprzerwanie do końca lat 2000, stając się integralną częścią codzienności mieszkańców Żoliborza.
Dziś, po blisko 20 latach przerwy, lokal przy ul. Toeplitza 2 znów tętni życiem i mieszkańcy mogą tu robić codzienne zakupy. Jednak to nie tylko kolejny punkt handlowy, bowiem dzięki staraniom Żabki, oraz franczyzobiorcy Krzysztofa Liegmanna, miejsce odzyskało swój dawny klimat.
– Kiedy tylko dowiedziałem się, że mogę prowadzić sklep właśnie w tym miejscu, od razu wiedziałem, że musimy przywrócić neon. To coś więcej niż szyld – to symbol miejsca, które wielu osobom kojarzy się z dzieciństwem, codziennymi zakupami, spacerami z dziadkami – mówi Krzysztof Liegmann, franczyzobiorca Żabki z warszawskiego Żoliborza.
Żabka postanowiła wesprzeć pomysł przywrócenia historycznego neonu „Małgosia”, który dla wielu mieszkańców stanowi ważny element lokalnej tożsamości. Odtworzenie go nie było łatwe – oryginał nie przetrwał, dlatego przez długi czas gromadzono dokumentację fotograficzną i techniczną.
W projektowaniu neonu wsparł Żabkę uznany artysta Marek Maciejczyk, który zaprojektował go, odtwarzając detale historyczne na podstawie archiwalnych zdjęć i relacji mieszkańców. Koszty realizacji tego projektu pokryła Żabka Polska.
– Otwierając ponad 1000 sklepów rocznie, chcemy być jak najbliżej naszych klientów, dlatego nasze placówki można znaleźć niemal w każdym zakątku Polski. Zdarza się również, że uruchamiamy sklepy w niestandardowych lokalizacjach, które mają wartość historyczną i są szczególnie bliskie mieszkańcom danej miejscowości. Takie lokalizacje to dla nas zawsze duże wyzwanie, ale też zobowiązanie – zarówno wobec lokalnej społeczności, jak i dziedzictwa architektonicznego danego obiektu. Dlatego staramy się działać z szacunkiem i odpowiedzialnością – mówi Przemysław Kijewski, COO Żabka Polska.
Za wykonanie repliki neonu odpowiadał Andrzej Rzepnikowski z renomowanej pracowni Neon Styl.
– Cieszę się, że takie inicjatywy powracają i że klasyczne neony znów mają swoje miejsce w miejskim krajobrazie. To wierna replika neonu „Małgosia”, oparta na archiwalnej dokumentacji. Został on wykonany ręcznie – każdy szklany element neonu został uformowany w ogniu i wypełniony gazem szlachetnym, tak jak robiono to kiedyś. To prawdziwa sztuka, która zyskuje nowe życie – mówi wykonawca neonu Andrzej Rzepnikowski z Neon Styl.
Żabka coraz częściej otwiera sklepy w obiektach o szczególnym znaczeniu historycznym lub kulturowym. Często wiąże się to ze zmienioną na potrzeby danej lokalizacji stylistyką szyldu i witryn. Obecnie działa blisko 800 sklepów Żabka z niestandardowym, monochromatycznym logo. Firma przywiązuje dużą wagę do tego, by jej sklepy naturalnie wpisywały się w lokalny krajobraz i odpowiadały na potrzeby społeczności. Każda taka inwestycja poprzedzana jest szczegółową analizą przestrzenną i kulturową, by obecność Żabki była spójna, subtelna i zgodna z charakterem miejsca.
Neon „Małgosia” ponownie rozświetlający kamienicę przy ul. Toeplitza 2 to nie tylko hołd dla lokalnej historii – to również dowód na to, że współczesny handel może z szacunkiem łączyć teraźniejszość z przeszłością.
